Kunst bij Bruggen

Kunst bij Bruggen

KUNST BIJ BRUGGEN

DIRK WOLBERS

Tijdens de fietstocht ‘Kunst in de Stad passeren we de Herenbrug. Op deze brug staat sinds 1939 een kunstwerk van Joop van Lunteren. Je ziet Prins Maurits die de tekeningen van het te graven Haagse singelstelsel in zijn hand heeft. Achter hem staat een aantal Haagse burgers. Op het monument staat de tekst: "1612 - Door Burgers Daad op Maurits Raad deze gracht Ontstaat - 1619".

 

Beeldhouwwerk op en bij bruggen is in Nederland, en ook in Den Haag, een bekend verschijnsel. Vrijwel iedere Hagenaar kent de fors uit de kluiten gewassen Belgische paarden (1939) bij de Vaillantbrug van Albert Termote.

De gevaren van het snelverkeer

En aan de Laan van Meerdervoort bij de Conradkade staat ‘Veilig in t verkeer’ van Dirk Wolbers (1890-1957).Tachtig jaar geleden maken stadsuitbreidingen en het toenemende verkeer het noodzakelijk om de bestaande brug aan de Laan van Meerdervoort te vergroten. Met zijn dertig meter lengte is de nieuwe brug van stadsarchitect Pet in 1937 dan meteen de grootste brug van Den Haag.

De beeldhouwer Dirk Wolbers, die in die jaren in Den Haag woont, is gevraagd een passend beeldhouwwerk te maken. Wolbers maakt een figuratief beeld van twee en een halve meter hoog dat hij plaatst op de kop van een van de vier pijlers van de brug. Die ronde koppen van die pijlers staan zelf trouwens ook al twee meter boven het wegdek. De plaats van dit Noors granieten beeld is niet willekeurig. De moeder - in ragdunne mantel - en de twee kinderen staan met hun gezicht naar het oosten om op die manier het beste en meeste licht te krijgen.

     

‘Veilig in ‘t verkeer’ is de naam van dit monumentale beeld uit 1937 en het wil benadrukken dat het de taak van de burger is om zichzelf en anderen tegen de gevaren van het ‘stedelijke snelverkeer’ te beschermen: de moeder, kijkend naar de verkeersdrukte die zich tegenover haar afspeelt, staat op het punt haar kinderen te begeleiden naar de overkant. Het jongetje doet alvast een stap naar voren, terwijl het meisje nog wat tegen de moeder aan blijft staan.


 

Autootjes

Bijzonder zijn de auto’s die links en rechts aan de voeten van de kinderen staan. Auto’s die  rechtstreeks uit het wagenpark van Prins Bernhard hadden kunnen komen. Opvallend is de tegengestelde richting waarin die auto’s rijden. Ze suggereren bijna dat de moeder met haar twee kinderen in de middenberm van de Laan van Meerdervoort staat en het verkeer links en rechts vlak langs haar raast.

    

Zeilbootje

Minder opvallend zijn de twee beeldhouwwerken van Joop van Lunteren (1882-1958), die ook Prins Maurits aan de Herenbrug vereeuwigde. De beelden staan aan de Scheveningse kant van de brug aan de uiteinden van de brugmuurtjes, jammer genoeg half verscholen in de struiken. Aan de kant van de Suezkade een zittend meisje met een konijntje tegen de borst aangedrukt en aan de kant van de Conradkade een jongetje dat speelt met een klomp als zeilbootje. Beiden lijken zich niks aan te trekken van het drukke verkeer dat zich achter hun rug afspeelt.

Wolbers

‘Veilig in ’t verkeer’ is nog steeds een bijzonder kunstwerk. En Dirk Wolbers? Die kwam 22 september 1957 om het leven toen hij met zijn auto op de Leidseweg in Voorschoten tegen een voorgesorteerde stilstaande vrachtauto reed.

Piet Vernimmen

De tekst van deze blog verscheen eerder in KonkreetNieuws, wijkkrant voor het Regentesse- en Valkenboskwartier.