Voorhout Monumentaal 2023
Pulchri pakt weer uit
Tot en met 20 augustus kunnen Hagenaars, Hagenezen en alle andere bewoners van Nederland genieten van de wel heel bijzondere tentoonstelling die op ons eigen Lange Voorhout staat. We hebben ‘Voorhout Monumentaal 2023 ’ te danken aan Schilderkundig Genootschap Pulchri Studio, kortweg Pulchri. En dat Pulchri hier aan het Lange Voorhout zit, dat heeft de stad weer te danken aan schilder/verzamelaar Hendrik Mesdag die het pand in 1901 voor het genootschap kocht.
De geschiedenis van deze beeldententoonstelling gaat terug tot het jaar 1998. Dat jaar viert Den Haag het 750-jarig bestaan. Natuurlijk, er is al eerder sprake van ‘Die Haghe’, maar in 1248 begint graaf Willem II met de bouw van een kasteel in Den Haag, 750 jaar geleden.. Dat feit vieren we in 1998 en de stad pakt groot uit, onder andere met een beeldententoonstelling op het Lange Voorhout. Tot 2010 organiseert de Stichting Den Haag Sculptuur de jaarlijkse Voorhout-tentoonstellingen en van 2011 tot 2015 neemt Beelden aan Zee het over. De tentoonstellingen zijn jarenlang een groot succes, daar is iedereen het over eens, maar geld blijkt en blijft een probleem. In 2015 lijkt het doek gevallen.
In 2021 verrast Pulchri de stad met ‘Voorhout Monumentaal 2021’, een initiatief van Pulchri-lid André van Lier. Met nauwelijks een budget, vrijwel zonder financiële steun organiseert Pulchri in 2021 een spraakmakende, succesvolle tentoonstelling op het Voorhout met werk van de eigen Pulchri-leden. Een van de 2021-beelden ‘Caballo a la Picasso’ van Loek Bos staat nu voor de ingang van Pulchri. Het is de driedimensionale vertolking van een paard uit ‘Guernica’.
Piet Warffemius en Jan van Huizen hebben het stokje van André van Lier overgenomen. Piet Warffemius: ” Ons uitgangspunt was niet, zoals bij de vorige editie, om werk van de eigen Pulchri-leden te nemen, maar we willen bezoekers laten zien wat de stand is van de hedendaagse Nederlandse beeldhouwkunst. Het thema is “Zoo ik iets ben…”en die tekst verwijst naar de Haagse schrijver Louis Couperus, die 100 jaar geleden is overleden.
Caldenborgh bood de curatoren aan om het beeld van Couperus (van Kees Verkade) dat al jarenlang voor een pand van Caldenborgh op het Voorhout staat, om dat ter gelegenheid van Voorhout Monumentaal 2023, midden op het schelpenpad te plaatsen. Maar daar voelden de beide curatoren blijkbaar niet zoveel voor: het Couperusbeeld is niet representatief voor ‘de hedendaagse Nederlandse beeldhouwkunst’.
Een aantal werken van kunstenaars verwijzen naar het werk van Escher, die 125 jaar geleden is geboren. Een mooi voorbeeld zijn de spiegelende bollen van Westerhuis. Warffemius: ”En ja, In het jaar 1989 bestond Pulchri 175 jaar, dus je zou het ook nog kunnen zien als een verlaat verjaardagscadeau van Pulchri aan de stad. Maar het uitgangspunt van Jan en mij was toch vooral om een goede tentoonstelling te neer te zetten.”
De beelden van deze expositie staan op drie locaties. Op het Lange Voorhout, in de Kloosterkerk en in de binnentuin van Pulchri. Piet Warffemius; ”Wij wilden om te beginnen een aantal kunstenaars die je zou kunnen beschouwen als onze ‘voorvaderen’. Denk aan André Volten, Armando en Lon Pennock. Daarnaast wilden we aandacht vragen voor beginnende kunstenaars zoals Harmke Datema Chang, jonge kunstenaars die vanwege corona al die jaren niet hebben exposeren. En dan heb je ook nog een middengroep van kunstenaars die op ons gezamenlijk verlanglijstje stonden”.
De Voorhout-tentoonstelling begint ter hoogte van de Parkstraat, waar meteen het diep paarsblauwe beeld van André Kruysen opvalt. Een beeld dat is samengesteld uit afgietsels van de autoklep van een Volkswagen-Kever. De voorkant doet een beetje denken aan een hermelijnen mantel, maar dat komt misschien ook omdat de titel luidt “The arrival of the Queen”. Een stukje verder een beeld van André Volten. Volten zullen Hagenaars vooral kennen van het indrukwekkende bijna tien meter hoge beeld ‘De Moderne Stad’, aan de Bezuidenhoutseweg ter hoogte van Marlot. Hier aan het Lange Voorhout staat een kleiner werk, maar wel meteen herkenbaar als een ‘echte’ Volten.
Een behoorlijke blikvanger is ‘Eva’, een werk van Elisabet Stienstra, drie meter hoog en gemaakt uit één stuk cederhout, wat je noemt ‘vakmanschap ten top’. Mooi om naar bezoekers te luisteren als ze hun mening geven over al die stralen die uit Eva haar lichaam komen. En dan de ‘Mirroring memories’ van Brigitte Spiegeler: Je ziet jezelf, je ziet de huizen van het Lange Voorhout en je ziet fragmenten uit onze (koloniale) geschiedenis.
De tentoonstelling op het Voorhout eindigt in de omgeving van het Emma Paleisje. Daar zette Ronald Westerhuis zijn werk ‘Air’ neer. Een groot aantal hele en halve glanzende stalen bollen. Meer dan 8000 uur polijstwerk. Het staat hier prachtig, immers ook Escher maakte immers regelmatig gebruik van spiegels in zijn werk. Als je in de spiegelende bollen kijkt, heb je als bezoeker van de tentoonstelling het idee dat je in de Parijse Jardin du Luxembourg staat.
In de tuin van Pulchri staan deze periode beelden van Pulchri-leden. Daar valt, wat mij betreft, vooral ‘Rain or Shine’ van Guido Sprenkels op. De bronzen dame staat met de armen gespreid: regen of wind, kom maar op! En waar kom je uit als je de trap van Coby Brinkes oploopt?
In de Kloosterkerk staat nog een vijftiental werken van Voorhout Monumentaal, waarbij vooral de kapel-shelter van Maria Roosen, de subtiele Tranenflut van Sara Reinbold en de ‘Cockpit’ van Henings/Van Kalsbeek de aandacht zullen trekken. Bij dat laatste werk denk je onherroepelijk: “Wat is hier in hemelsnaam gebeurd? ”
Niet elk werk past in een kerkgebouw, dat zal duidelijk zijn.. Maar het werk ‘Zonder Titel’ van Guido Geelen, staat hier prachtig op de altaartafel: “Het Hijgend hert, der jacht ontkomen’… Voor de niet protestanten onder ons: 't Hijgend hert, der jacht ontkomen, Schreeuwt niet sterker naar ’t genot, Van de frisse waterstromen, Dan mijn ziel verlangt naar God. Ja, mijn ziel dorst naar den HEER; God des levens, ach, wanneer Zal ik naad'ren voor Uw ogen, In Uw huis Uw naam verhogen? Het eerste vers van Psalm 42. Alsof het al jaren hier in de Kloosterkerk ligt.
H.W. Mesdag zou trots zijn en ook prinses Beatrix was enthousiast tijdens de opening. Hopelijk zegt het stadsbestuur komend jaar: ”Dit is geweldig goed voor de stad. Op welke wijze kunnen we jullie helpen?....”
Piet Vernimmen
Belangstelling wandel- of fietstochten over kunst in Den Haag? Kijk kan ook naar Kunst in de stad, Besuyde den Houte, Kunst rond Cats, Kunst rond de 'Maria Hoeve', De Stier van Potter. Of stuur een mailtje naar
