Hof van Wouw
Den Haag telt nog ruim 100 hofjes, ooit geïnventariseerd in het boek ‘De verborgen Stad’ van drs.Botine Koopmans. Die ruim honderd hofjes zijn te verdelen in exploitatiehofjes, sociale woningbouwhoven en liefdadigheidshofjes. Een van de fraaiste Haagse liefdadigheidshofjes is ongetwijfeld Hof van Wouw aan de Lange Beestenmarkt. Tijdens de Monumentendag 2024 was de Hof open voor publiek.
Hof van Wouw is in 1647 gesticht door Cornelia van Wouw. Haar portret siert nog steeds de schouw van de regentenkamer van het hofje. De Van Wouwen zijn aanzienlijke Hageraars: haar grootvader was 17 jaar lang burgemeester van de stad, haar vader was lid van de vroedschap en haar broer was internationaal politicus – later tot ridder geslagen. Het is een familie van juristen, medici en politici. Volgens de overlevering (een mooi voorbeeld van ‘het verhaal gaat’) wordt Cornelia zo rond 1645 ernstig ziek, zo erg dat chirurgijns haar dood verklaren. De begrafenis wordt bij wijze van spreken al geregeld. Gelukkig voor Cornelia ontdekt een van haar dienstboden dat ze nog ademt. Een gevalletje van schijndood. Uit dank bouwt Cornelia Hof van Wouw én krijgt de betreffende dienstbode alvast de verzekering dat zij als eerste op de lijst komt.
De aanzienlijke Barthelomeus van Bassen, de Haagse stadsbouwmeester uit de eerste helft van de 17e eeuw, is verantwoordelijk voor de bouw. In de stijl van Hollands Classicisme, een stijl die gewaardeerd wordt door de stadhouder en toonaangevende families. Het wapen van de welvarende familie Van Wouw kun je nog zien in een van de ramen van het oude stadhuisje. Het wapen siert bovendien de toegangspoort aan de Lange Beestenmarkt en de pomp in de binnenplaats van het hofje. Het kan je als bewoners van het hofje niet ontgaan aan wie je je huisvesting te danken hebt…
Cornelia vat haar taak als eerste regentes/ bestuurder serieus op. Tal van voorschriften en bepalingen laat ze na haar dood na. En ook tijdens naar leven vertoont ze tekenen ‘controlfreak’
Het is op het randje van bemoeizucht. Als een achternichtje wil trouwen met een man die Cornelia onwelgevallig is, dreigt Cornelia haar te onterven. Een achternichtje… Maar haar vrijgevigheid zorgt eeuwenlang voor een financieel zorgeloos bestaan van de hof. Ze laat na haar dood het voor die tijd immense bedrag van 25.000 gulden na, belegd in obligaties en rentebrieven.
Marjolein Jorna laat april 2024 haar boek ‘Hof van Wouw’ verschijnen (de illustraties in dit blog komen uit haar boek) en zij maakt duidelijk dat begin 20e eeuw er spanning ontstaat tussen de materiële en financiële staat van de Hof. Er is te weinig geld, dus gebeurt er te weinig. Het is de regent Heike Kamerlingh Onnes die bij de overheid en externe fondsen geld aanboort om daarmee het hoognodige renovatieproject eind jaren ’50 van de vorige eeuw te kunnen bekostigen. In de jaren ’80 volgt een tweede ingrijpende restauratie. Het zijn enorme bedragen en de toenmalige regenten, de familie Kamerlingh Onnes, tasten beide keren ruimhartig in de buidel.
Het boek van Jorna ‘Hof van Wouw’ is een aanwinst binnen de literatuur over Den Haag. Het is te koop bij Hof van Wouw aan de Lange Beestenmarkt. Tijdens Monumentendag was de Hof van Wouw én de bijbehorende tuin van Hesperiden toegankelijk voor publiek, maar wat zou het fantastisch zijn als alle liefdadigheidshofjes bijvoorbeeld elke eerste zaterdag van de maand hun poorten tussen twee en vier ’s middags zouden openen. De Haag als hofjesstad…
Piet Vernimmen
Benieuwd naar meer verhalen over de geschiedenis en de architectuur van Den Haag? Bekijk dan de aangeboden stadswandelingen en fietstochten, zoals bijvoorbeeld 'Drees, Oldebarnevelt en Haags Jantje', 'Echt Gebeurd!', 'Het Statenkwartier - Anekdotes en verhalen' of 'Anders Winkelen'. Of naar de rest van het originele aanbod van kleinschalige wandel- en fietstochten in Den Haag.
